Κυριακή 5 Απριλίου 2015

ΕΥΡΥΝΟΜΗ Η ΘΕΑ ΤΟΥ ΠΑΝΤΟΣ

Η Ευρυνόμη, ως θεά των πάντων, η οποία προέκυψε από το Χάος, είναι μια από τις πιο παλιές θεότητες και αποτελεί την απαρχή του πελασγικού μύθου της δημιουργίας. Εκείνη διαχώρισε τον Ουρανό από την Θάλασσα και έπλασε από τον Βόρειο Άνεμο τον σύζυγό της Οφίωνα με μορφή φιδιού.

Ο σύζυγος της Οφίωνας, στον οποίο τα χέρια της Ευρυνόμης δίνουν μορφή φιδιού πλάθοντας το Βόρειο Άνεμο, θα βασιλέψει μαζί της στον Όλυμπο

μέχρι να πάρουν τη θέση τους ο Κρόνος και η Ρέα και οι ίδιοι να αποσυρθούν στον Ωκεανό. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτού του μύθου που αναφέρονται στην ορφική κοσμογονία, η Ευρυνόμη ήταν αυτή που διαχώρισε από ένα σύνολο τον ουρανό, τη γη και τη θάλασσα, δημιουργώντας έπειτα τα άστρα, τα βουνά και τα ποτάμια. 

Μέσα πια στην ολύμπια παράδοση, παρουσιάζεται ως κόρη του Ωκεανού και της Θέτιδας και μητέρα, από το Να, των τριών Χαρίτων. 

Επίσης λέγεται γι' αυτήν ότι, ως θαλάσσια θεότητα, φρόντισε μαζί με τη Θέτιδα τον Ήφαιστο για εννιά χρόνια, όταν εκείνος ρίχτηκε στη θάλασσα από τον Όλυμπο.

Η Ευρυνόμη είχε έναν πολύ παλιό Ναό και γιορτή στην Φυγαλία της Αρκαδίας, στην συμβολή των ποταμών Λύμακου και Νέδα.
Τόπος όπου βρισκόταν το ιερό της θεάς Ευρυνόμης, αφιερωμένο σε εκείνη από τα πολύ παλιά χρόνια σε απόμερο σημείο με πολύ δύσκολη πρόσβαση. Σ' αυτό λάμβανε χώρα κάθε χρόνο μια λατρευτική τελετή προς τιμήν αυτής της θαλάσσιας θεότητας και φυλασσόταν ένα ξόανο που την απεικόνιζε με σώμα γυναίκας και ουρά ψαριού. Μόνο στην Αρκαδία υπάρχουν στοιχεία για τη λατρεία της.


Μια άλλη περιγραφή... για τον "χορό" της Ευρυνόμης

Στην αρχή της δημιουργίας, η Ευρυνόμη, η θεά του Παντός, αναδύθηκε γυμνή μέσα από το Χάος, αλλά δεν βρήκε τίποτα το υλικό για να στηρίξει τα πόδια της, και έτσι διαίρεσε τη θάλασσα από τον ουρανό, χορεύοντας ολομόναχη επάνω στα κύματά του.

Χόρεψε προς το Νότο, και ο αέρας που τέθηκε σε κίνηση πίσω της, της φάνηκε σαν κάτι καινούργιο και ξεχωριστό με το οποίο θα μπορούσε να αρχίσει το έργο της δημιουργίας.
Στριφογυρίζοντας τρελά μες τον χορό της, έπιασε τον Βόρειο άνεμο, τον έτριψε ανάμεσα στα χέρια της, και ιδού! ξεπετάχτηκε το μεγάλο φίδι Οφίων.

Η Ευρυνόμη χόρεψε ακόμα πιο πολύ για ναζεσταθεί μέσα στην παγωνιά του σύμπαντος που δεν είχε γεννηθεί, όλο και πιο άγρια, μέχρι που ο Οφίων, κυριεύτηκε από ερωτική επιθυμία. Ο μέγας Οφίων κουλουριάστηκε στα θεϊκά μέλη της και ενώθηκε ερωτικά μαζί της. Η Ευρυνόμη έτσι έμεινε έγκυος.

Έπειτα η Ευρυνόμη πήρε την μορφή ενός περιστεριού, επωάζοντας πάνω στα κύματα και, όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, γέννησε το Συμπαντικό Αυγό την αρχή όλων. Υπακούοντας στην προσταγή της, ο Οφίων κουλουριάστηκε επτά φορές γύρω από το Συμπαντικό Αυγό, έως ότου το αυγό, η μήτρα των πάντων, εκκολάφτηκε και άνοιξε σε δύο κομμάτια.

Από εκεί ξεπήδησαν όλα όσα υπάρχουν, και που είναι παιδιά της: ο ήλιος, το φεγγάρι, οι πλανήτες, τα αστέρια, η γη με τα βουνά και τους ποταμούς της, τα δέντρα, τα χορτάρια, και όλα τα ζωντανά πλάσματά του σύμπαντος.

Η Ευρυνόμη και ο Οφίων έκαναν σπίτι τους τον Όλυμπο.

Σύντομα όμως τσακώθηκαν γιατί ο Οφίων υποστήριξε ότι αυτός και όχι η Ευρυνόμη είναι ο δημιουργός του σύμπαντος. Η Ευρυνόμη τον χτύπησε στο κεφάλι, του έσπασε τα δόντια, και τον εξόρισε για πάντα στα σκοτεινά βάραθρα στα έγκατα της γης.

Έπειτα, η θεά δημιούργησε τις επτά πλανητικές δυνάμεις, θέτοντας μία Τιτανίδα και έναν Τιτάνα ως κυβερνήτη κάθε μιάς.

Η Θεία και ο Υπερίων για τον Ηλιο, η Φοίβη και ο Άτλαντας για το Φεγγάρι, Η Διόνη και ο Κριός για τον πλανήτη Άρη, η Μήτις και ο Κοίος για τον Ερμή, η Θεμις και ο Ευρυμέδων για τον πλανήτη Δία, η Τύθη και ο Οκεανός για την Αφροδίτη, και η Ρέα και ο Κρόνος για τον πλανήτη Κρόνο.


ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ Ο ΡΟΔΙΟΣ ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ 1- 505Α

...ἤειδεν δ᾽ ὡς πρῶτον Ὀφίων Εὐρυνόμη τε
Ὠκεανὶς νιφόεντος ἔχον κράτος Οὐλύμποιο·     
ὥς τε βίῃ καὶ χερσὶν ὁ μὲν Κρόνῳ εἴκαθε τιμῆς,
ἡ δὲ Ῥέῃ, ἔπεσον δ᾽ ἐνὶ κύμασιν Ὠκεανοῖο·...



ΗΣΙΟΔΟΣ ΘΕΟΓΟΝΙΑ

Πειθώ τ᾽ Ἀδμήτη τε Ἰάνθη τ᾽ Ἠλέκτρη τε
350
Δωρίς τε Πρυμνώ τε καὶ Οὐρανίη θεοειδὴς
351
Ἱππώ τε Κλυμένη τε Ῥόδειά τε Καλλιρόη τε
352
Ζευξώ τε Κλυτίη τε Ἰδυῖά τε Πασιθόη τε
353
Πληξαύρη τε Γαλαξαύρη τ᾽ ἐρατή τε Διώνη
354
Μηλόβοσίς τε Φόη τε καὶ εὐειδὴς Πολυδώρη
355
Κερκηίς τε φυὴν ἐρατὴ Πλουτώ τε βοῶπις
356
Περσηίς τ᾽ Ἰάνειρά τ᾽ Ἀκάστη τε Ξάνθη τε
357
Πετραίη τ᾽ ἐρόεσσα Μενεσθώ τ᾽ Εὐρώπη τε
358
Μῆτίς τ᾽ Εὐρυνόμη τε Τελεστώ τε Κροκοπεπλος
359
Χρυσηίς τ᾽ Ἀσίη τε καὶ ἱμερόεσσα Καλυψὼ
360
Εὐδώρη τε Τύχη τε καὶ Ἀμφιρὼ Ὠκυρόη τε
καὶ Στύξ,  δή σφεων προφερεστάτη ἐστὶν ἁπασέων.
ΟΡΦΙΚΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ 

...ἤειδεν δ' ὡς πρῶτον Ὀφίων Εὐρυνόµη τε

Ὠκεανὶς νιφόεντος ἔχον κράτος Οὐλύµποιο·

ὥς τε βίῃ καὶ χερσὶν ὁ µὲν Κρόνω είκαθε τιμής.




Το ανάρτησα από http://hellenes-romaion.blogspot.gr  http://www.theogonia.gr και http://arcadia.ceid.upatras.gr


Δεν υπάρχουν σχόλια: