«ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»: ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

                                                                          

Άρθρο της Θούλης Σιδηροπούλου, 

μέλους Εθνικού Συμβουλίου ΠΑΣΟΚ,

Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2009 

Το ΠΑΣΟΚ ως ένα πατριωτικό, δημοκρατικό και σοσιαλιστικό Κίνημα, οφείλει να είναι ανοικτό στο Λαό, ανοικτό σε όλους εκείνους τους πολίτες που θέλουν να δώσουν αγώνες δημιουργικούς για το σήμερα και το αύριο του τόπου μας.

Για μας στο ΠΑΣΟΚ, ο κάθε άνθρωπος, ο κάθε πολίτης είναι ταυτόχρονα δημιουργός και δημιούργημα της Φύσης και του Πολιτισμού.

Το ευγενέστερο ίσως εγχείρημα του ανθρώπου, συνίσταται στην κατανόηση του ίδιου του εαυτού του και της Φύσης. Χωρίς αυτήν την κατανόηση δεν μπορεί να είναι ευθύγραμμη η πρόοδος των κοινωνιών για έναν δικαιότερο κόσμο.

Έτσι λοιπόν, η δημοκρατική και δίκαιη Πολιτεία συνειδητά και σκόπιμα πρέπει να εκδηλώνει την πολιτειακή βούληση προς την κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος και της ανύψωσης του πολιτισμού.

Κάτω από αυτήν την οπτική, η πολιτική μας πρόταση για το περιβάλλον και τον πολιτισμό αντιστρέφεται σε οικολογική και πολιτισμική αντίληψη για την πολιτική. Αντίληψη καθολική, που η δυναμική της δεν εξαντλείται μόνο στην πραγμάτωση, αλλά ανανεώνεται συνεχώς μέσα από την αμφισβήτηση και την υπέρβασή μας.

Σε έναν κόσμο ραγδαία μεταβαλλόμενο η Φύση και ο Πολιτισμός δεν είναι μόνον το νήμα που μας συνδέει με τις αφετηρίες αλλά και η πυξίδα που χαράζει την νικηφόρα πορεία προς το μέλλον, προς ένα ελπιδοφόρο μέλλον για το Λαό και την Πατρίδα.

Για το ΠΑΣΟΚ, διαχρονικά ο πολιτισμός και η οικολογία δεν ήταν απλώς κάποιοι τομείς της πολιτικής του. Ήταν και είναι ο τελικός σκοπός και η αρχή, το πνεύμα και η ουσία ολόκληρου του πολιτικού του προγράμματος. Και με αυτήν την έννοια συνέχονται και συνδέονται με το καθολικό πολιτικό μας όραμα και προσφέρουν λύσεις ρεαλιστικές σε κρίσιμα θέματα όπως η εξωτερική μας πολιτική, η ανάπτυξη του τόπου, η ευημερία των πολιτών αλλά και η δημιουργία ενός σύγχρονου κοινωνικού κράτους.

Κυρίως όμως στο ΠΑΣΟΚ εκτιμούμε, ότι όλα αυτά ταυτίζονται σε στόχους, σε περιεχόμενο και σε σημασία με την εκπαίδευση, με την παιδεία, αυτό το μέγα θέμα. Η πορεία του ανθρώπου, η πορεία του σύγχρονου πολίτη, που οφείλει να είναι μια συνεχής εκπαίδευση, ένας διαρκής εκπολιτισμός. Μόνο τότε αυτός ο τόπος, αυτός ο λαός θα επιβιώνει, θα προκόβει, θα δημιουργεί.

Ο πολιτισμός και το περιβάλλον, σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε έχουν εισβάλλει στην πολιτική ζωή και ασκούν αποφασιστικές επιρροές στις δομές της κοινωνίας, της εξουσίας και της οικονομίας. Στη νέα αυτή πραγματικότητα έχουν συντελέσει, τόσο οι ιδεολογικές, κοινωνικές και πολιτικές ανατροπές και ανακατατάξεις, όσο και οι ραγδαίες εξελίξεις στην επιστήμη και την τεχνολογία.

Πρόκληση και μονόδρομο αποτελεί για τη χώρα, ο προσανατολισμός της εθνικής και αναπτυξιακής πολιτικής του ΠΑΣΟΚ και του Γιώργου Α. Παπανδρέου, ως Πρωθυπουργού της Ελλάδας, προς την κατεύθυνση της Πράσινης Ανάπτυξης:

1.Η αποφασιστική διαφύλαξη και διατήρηση του ενιαίου πνεύματος του Ελληνισμού, των αναλλοίωτων πρωταρχικών ιδεών, "κατηγοριών" και νοημάτων του, που είναι παράλληλα με το νόημα της ελληνικής φύσης και εκφράζουν με το "λόγο" την ίδια ουσία, που εκφράζεται αλλιώς με την ύλη της φύσης, αποτελεί το πρώτο μέλημα. Γιατί όσο διαρκεί η ελληνική φύση, τόσο θα διαρκεί και η ταυτότητα των πνευματικών αρχών του ελληνισμού μαζί της.

2.Μονόδρομος είναι για την επιβίωση μας, η άμεση και ολοκληρωτική αλλαγή της προσέγγισης μας προς τη Φύση, με τον επανακαθορισμό μιας ισορροπημένης σχέσης μεταξύ Ανθρώπου και Φύσης, που θα θεμελιώνεται στην πρωτογενή γνώση, ότι ο άνθρωπος συγκροτεί μέρος της φύσης και της ευταξίας του κόσμου. Αυτονόητο είναι ότι η καταστροφή του οικοσυστήματος προεξοφλεί και την καταστροφή του ίδιου του ανθρώπινου γένους και του πολιτισμού του.

3.Η κλιματική αλλαγή άρχισε. Επιβάλλεται η λήψη άμεσων μέτρων, από τις κυβερνήσεις των κρατών όλου του κόσμου καθώς και η εγρήγορση και συνεισφορά στην κοινή προσπάθεια των απλών ανθρώπων, αν η ανθρωπότητα δεν θέλει να βρεθεί αντιμέτωπη με πρωτοφανείς καταστροφές. Το όποιο σημερινό κόστος διαφύλαξης του περιβάλλοντος και του κλίματος, θα είναι σίγουρα μικρότερο από τις ανεπανόρθωτες ζημιές, που θα προκληθούν από την υπερθέρμανση του πλανήτη.

4.Η προαγωγή της ιδέας της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης, ως αναγκαιότητας όχι μόνο της ελληνικής αλλά και της διεθνούς αναπτυξιακής  πρακτικής, που μπορεί να καταπολεμήσει την φτώχεια και να προστατεύσει το περιβάλλον και, η οποία χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την δυνατότητα ικανοποίησης των αναγκών των επερχόμενων γενεών, καλύπτει τις ανάγκες των σημερινών ανθρώπων και αναλαμβάνει την ευθύνη για την δημιουργία ενός βιώσιμου μέλλοντος.

5. Η επιβεβαίωση του εξαιρετικού χαρακτήρα των πολιτιστικών αγαθών και υπηρεσιών, τα οποία, ενώ δεν αποτελούν εμπορεύματα όπως τα άλλα αγαθά, αναδεικνύουν τον πολιτισμό, ως το τέταρτο στήριγμα της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης, που συμβαδίζει με την οικονομία, το περιβάλλον και τον κοινωνικό προβληματισμό.

6.Η επικράτηση της αντίληψης, ότι η πολιτική του πολιτισμού δεν είναι παρά η πολιτική της ανάπτυξης, η εφαρμογή της οποίας θέτει έναν απλό, υπέροχο και μεγάλο στόχο. Να γίνει η ζωή μας καλύτερη, ανώτερη, ευγενέστερη. Να προοδεύσουμε και να προκόψουμε ατομικά και συλλογικά. Να γίνουμε ικανοί και άξιοι να χαιρόμαστε την ζωή.

7. Η επίτευξη της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα, τα οποία βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο καθώς και ο επαναπατρισμός όλων των αιχμαλώτων ελληνικών πολιτιστικών αγαθών. Το αίτημα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα στη γενέθλια γη, είναι αίτημα οικουμενικό και πάντοτε επίκαιρο. Η ολοκλήρωση του Μουσείου της Ακρόπολης πρέπει να αποτελέσει εξαιρετικό κίνητρο για την επίλυση αυτής της μακροχρόνιας "εκκρεμότητας".

8. Η αναγνώριση και η ανάδειξη της Παιδείας και του Πολιτισμού, ως θεμελίων για την υλοποίηση του σύγχρονου ιστορικού ρόλου της Ελλάδας, που μακροπρόθεσμα αποτελούν και την πιο παραγωγική επένδυση του Έθνους: Ο πλούτος, η ιδιαιτερότητα και η παγκοσμιότητα της Ελληνικής γλώσσας. Ο ουμανιστικός χαρακτήρας της Ελληνικής κληρονομιάς. Η διάχυτη επίδραση και επιρροή του Ελληνικού πνεύματος, έξω από τα σύνορά μας. Η ποικιλία και η πολυμορφία των αξιών, που συνθέτουν την πολιτιστική μας ταυτότητα.

9. Η ανταπόκριση στην μεγάλη πρόκληση, ώστε να διαδραματίσει η Ελλάδα, στην αυγή του 21ου αιώνα, τον σύγχρονο ιστορικό της ρόλο. Έναν ιστορικό ρόλο, με βαθιές ρίζες και ιστορικό λόγο, που σμίλεψε και κατοχύρωσε για χιλιάδες χρόνια μια στέρεη ταυτότητα κι έναν διαχρονικό πολιτισμό και, που όχι μόνον επέζησε αλλά συχνά μεγαλούργησε, έχοντας πάντοτε την δύναμη της δημιουργίας.

10. Ο προσανατολισμός της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, που θα βασίζεται πάνω στις οικουμενικές αξίες του Ελληνισμού, της δημοκρατίας και της ελευθερίας και στην ιερότητα του ελλαδικού χώρου, το απαραβίαστο του οποίου πρέπει να εγγυηθεί η παγκόσμια κοινότητα, για την προστασία και την ασυλία των μνημείων, που σεβάστηκαν οι αιώνες κι αποτελούν περιουσία της ανθρωπότητας. Η προώθηση της χαρτογραφικής τεκμηρίωσης πόλεων και περιοχών, του Κτηματολογίου των Μνημείων, του Μνημειακού Άτλαντα καθώς κι η πολλαπλή αξιοποίηση και ανάδειξη των αρχαιολογικών τριγώνων, Δελφοί-Δήλος-Λαύριο και Πέλλα-Βεργίνα-Δίον.  Η ίδρυση Παγκοσμίου Κέντρου Αποκαταστάσεων και Τεκμηρίωσης, με τεχνολογία ψηφιακών μέσων, Αρχείου Μνημείων.

VERIANET.GR - ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ

Ειδικότερα για την Ημαθία:

1. Η πολιτισμική θωράκιση και γονιμοποίηση της σύγχρονης δημιουργίας από την παράδοση και η ζεύξη της παραγωγικής διαδικασίας και του πολιτισμού:

Η Ημαθία: Το κέντρο του Μακεδονικού Πολιτισμού. Αρχαιολογικά μνημεία: Βασιλικοί Μακεδονικοί Τάφοι των Αιγών -εγγεγραμμένο Μνημείο στον Κατάλογο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO-, Σχολή του Αριστοτέλη στην Ηρωϊκή Πόλη της Νάουσας, Νεολιθικός οικισμός της Νέας Νικομήδειας, Μακεδονικοί τάφοι στη Μίεζα, Πύργος της "Βασίλισσας Βεργίνας" στη Βέροια.

Φυσικά και εκκλησιαστικά μνημεία: Βέροια: πόλη Βυζαντινού Πολιτισμού και Ορθοδοξίας- Βήμα Αποστόλου Παύλου και 44 Βυζαντινές εκκλησίες. Μουσουλμανικά τζαμιά και Eβραϊκή συναγωγή. Πάμπολλα φυσικά σπήλαια κι άφθονες πηγές καθώς κι ένα πολυδαίδαλο υπόγειο τεχνητό δίκτυο στοών, κάτω από τη Βέροια, που συνενώνει την πόλη με τις όχθες των ποταμών Τριποτάμου, Όλγανου και Αλιάκμονα. Περιοχές υψηλού φυσικού κάλλους, τα Πιέρια Όρη - Μονή Τιμίου Προδρόμου, αρχαιότερη των μονών του Αγίου Όρους και το Βέρμιο Όρος- Άγιος Νικόλαος Νάουσας, Μονή Δοβρά, Μονή Καλλίπετρας και Μονή Παναγίας Σουμελά, ιερό σύμβολο και παγκόσμιο θρησκευτικό προσκύνημα των απανταχού Ποντίων.

Αρχιτεκτονική ιδιαιτερότητα: Διεθνές Ινστιτούτο Παραδοσιακής Αρχιτεκτονικής, παραδοσιακοί οικισμοί και διατηρητέα αρχοντικά, γεφύρια και καλντερίμια σε Βέροια και Νάουσα.

Βιομηχανικά Μνημεία: Εργοστάσια κλωστοϋφαντουργίας στη Νάουσα και γενικότερα βιομηχανική κληρονομιά σε Βέροια και Αλεξάνδρεια.

Παραδοσιακές τέχνες: Ροδακινο-καλλιέργεια και μεταποίηση ροδάκινου σε χυμούς και κομπόστες. Αμπελουργία- παραγωγή και εμφιάλωση φημισμένων οίνων και κρασιών. Ιδιαίτερα του εύγευστου και μεθυστικού κόκκινου κρασιού, που παράγεται από την αρχαιότητα, στους εύφορους αμπελώνες της Νάουσας.  Κατά το μύθο, στο Βέρμιο όρος, βρίσκονταν και οι περίφημοι "Κήποι του Μίδα", όπου φύτρωναν τα θαυμαστά τριαντάφυλλα των εξήντα φύλλων, σπάνιας ομορφιάς και ευωδιάς. 

Επιστημονικά συνέδρια: Χώρος Τεχνών Δήμου Βέροιας, Κέντρο Πολιτισμού Δήμου Νάουσας και Συνεδριακό Κέντρο στην Σχολή του Αριστοτέλους, δωρεά Λαναρά. 

Υδροβιότοποι και χειμερινός τουρισμός: Αλιάκμονας, Λουδίας, Τριπόταμος και Αράπιτσα. Χιονοδρομικά κέντρα στο Σέλι και στα 3-5 Πηγάδια Νάουσας.

2. Η συμβολή στην πιστή εφαρμογή της Ευρωπαϊκής κοινοτικής νομοθεσίας, για τις περιοχές του δικτύου "Φύση 2000", περιοχές προστασίας οικολογικού ενδιαφέροντος, που στα όρια τους υπάρχουν πολύτιμα πολιτιστικά μνημεία. Η προσπάθεια διαχείρισης αυτών των τοπίων, προκειμένου να καταστεί βιώσιμη, θα πρέπει να βασίζεται σε ολοκληρωμένη θεώρηση του συστήματος, λαμβάνοντας υπ' όψιν το βιολογικό και πολιτιστικό κεφάλαιο αλλά και το γενικότερο κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο στην ολότητά του. Η όποια διαχειριστική προσπάθεια, οφείλει να ενσωματώνει το τοπικό στοιχείο και το ανθρώπινο κεφάλαιο με τέτοιον τρόπο, που θα οδηγεί το σύστημα σε βιώσιμη ανάπτυξη. Επειδή όμως η βιωσιμότητα δεν αποτελεί, ως όρος μονοπώλιο του περιβάλλοντος αλλά έχει και καθαρή οικονομική χροιά, είναι σημαντικό να εξασφαλίζει, το όποιο σχέδιο διαχείρισης, την οικονομική βιωσιμότητα του μέσω της αύξησης της απασχόλησης σε τοπικό επίπεδο σε τομείς, που κρίνονται υποστηρικτικοί της κοινής προσπάθειας ανάδειξης περιβαλλοντικού και πολιτιστικού αποθέματος, όπως σε υπηρεσίες ήπιας τουριστικής υποδομής, μεταποίησης με έμφαση προς τα τοπικά προϊόντα και ανάδειξης της σπανιότητας και της αξίας του κοινού τόπου περιβαλλοντικής και πολιτιστικής συνύπαρξης.

3. Η συμβολή στην αναπτυξιακή προσπάθεια του Νομού Ημαθίας, θα πρέπει να εστιάζεται στην ομόρροπη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και του πολιτισμού, των δύο αυτών κεφαλαίων, τα οποία συνυπάρχουν μοναδικά "απ' άκρου εις άκρον" στην Ελλάδα. Η μετάθεση χωροθέτησης του έργου "Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων και Συγκροτήματος Παραγωγής Ενέργειας Νομού Ημαθίας" από την θέση "12" σε άλλη θέση στον Νομό Ημαθίας, προκειμένου να αποτραπεί και αποφευχθεί η πρόκληση άμεσης βλάβης στις εντοπισμένες αρχαιότητες στην συγκεκριμένη περιοχή καθώς και έμμεσης βλάβης στο σημαντικό αρχαιολογικό χώρο της Αιγών, που τελεί και μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Επιπλέον η επιβεβλημένη και κατοχυρωμένη από την Ευρωπαϊκή Κοινοτική Νομοθεσία, διαφύλαξη και προστασία της εν λόγω περιοχής, που αποτελεί μέρος του δικτύου "Φύση 2000" και χαρακτηρίζεται από υψηλό φυσικό κάλλος και ιδιαίτερο οικολογικό ενδιαφέρον καθώς και η απόλυτη προστασία του υδροφόρου ορίζοντα του ποταμού Αλιάκμονα, που ορίζεται ως κεφάλαιο εθνικής σημασίας.

4.Η ανάδειξη του πολιτισμού στην Ημαθία, ως ισχυρού παράγοντα της ισόρροπης ανάπτυξης των περιφερειών, συμβάλλοντας έτσι καίρια στην τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη μέσα από την προώθηση υποδομών και δραστηριοτήτων της πολιτιστικής κληρονομιάς και του σύγχρονου πολιτισμού. Η ανάδειξη του μνημειακού πλούτου και της πολιτιστικής κληρονομιάς του Νομού Ημαθίας, θα αποτελέσει το ισχυρό πλεονέκτημα, ώστε να καταστούν οι διάφορες περιοχές του, αγροτικές ή αστικές, ελκυστικοί τουριστικοί προορισμοί καθώς και η κατάλληλη αξιοποίησή τους, θα συγκροτήσει πόλο μιας ευρύτερης κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας.

5.Η ανάδειξη του πολιτισμού, ως της ουσιώδους παραμέτρου αναβάθμισης και προστασίας του περιβάλλοντος και της πρόληψης κινδύνων. Ειδικότερα στην Ημαθία, η προστασία, ανάδειξη και διαχείριση των Προϊστορικών, Κλασσικών, Ελληνιστικών, Ελληνορωμαϊκών και Βυζαντινών μνημείων, του Αρχαιολογικού και του Βυζαντινού Μουσείου Βέροιας καθώς και του σημαντικότατου παγκοσμίως αρχαιολογικού χώρου της Αιγών, που διαθέτει αξιόλογη σύγχρονη μουσειακή υποδομή ενώ βρίσκεται σε άμεση σχέση κι αλληλεπίδραση με την προστασία του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος της Ημαθίας, υπογραμμίζονται τα θετικά μόνον αποτελέσματα, που θα μπορούσε να επιφέρει η ενοποίηση, ανάδειξη, αναστύλωση και αποκάλυψη, των μνημειακών συνόλων και αρχαιολογικών χώρων στους άξονες: α) Βεργίνα - Πιέρια- Αλιάκμονας- Βέροια-Τριπόταμος και β) Βέρμιο - Σέλι -3 και 5 Πηγάδια - Νάουσα - Αράπιτσα - Φυτειά.

Σε ό,τι αφορά το φυσικό περιβάλλον της Ημαθίας είναι γνωστό, ότι αρκετές εκτάσεις έχουν παραμείνει περιβαλλοντικά αλώβητες, λόγω ακριβώς της προστασίας των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων μέσα από τις κηρύξεις της αρχαιολογικής υπηρεσίας. Επιπρόσθετα το πρόγραμμα των κηρύξεων και οριοθετήσεων των ζωνών αρχαιολογικής προστασίας στην Ημαθία, πρέπει να στηριχθεί και να ενισχυθεί. Παράλληλα επιβεβλημένη είναι η ανάληψη πρωτοβουλιών, ώστε οι κηρυγμένες ζώνες προστασίας της Ημαθίας, να αναβαθμιστούν περιβαλλοντικά και να αποτελέσουν ζώνες αναψυχής ενώ πρέπει να υποστηριχθούν οι παραδοσιακές χρήσεις και οι ήπιες γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Ο στόχος όλων αυτών είναι, η συνδυασμένη προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος και των αρχαιολογικών χώρων. Υπό την έννοια αυτή, η πολιτιστική κληρονομιά θα αποτελεί τον κύριο συντελεστή απασχόλησης της Ημαθίας ενώ τα συναφή με τον πολιτισμό επαγγέλματα θα αποτελούν το μέσο, ακόμη και για την κοινωνική ένταξη των περιθωριοποιημένων ατόμων.

Η Θούλη Σιδηροπούλου είναι  μέλου του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ-http://www.verianet.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=2285&Itemid=112