Απόσπασμα από την εισήγηση του Ανδρέα Γ. Παπανδρέου στην 22η Σύνοδο της ΚΕ του ΠΑΣΟΚ, Ιούνιος 1987
1. Μπορούν να γίνουν κάποιες προβλέψεις και να διατυπωθούν κρίσιμα ερωτήματα, που να περιγράφουν την εποχή που έρχεται;
Ποιες είναι οι κοσμογονικές εξελίξεις στη Διεθνή σκηνή που επιταχύνονται με την αναμονή του συμβολικού έτους 2000;
Φαίνεται να αποτελεί κοινό τόπο στις διαπιστώσεις, στις ομολογίες και στις προβλέψεις των οικονομολόγων, των πολιτικών, των κοινωνιολόγων, των ειδικών επιστημόνων, όπως και των μελλοντολόγων, ότι η ανθρωπότητα, οι χώρες και οι κοινωνίες βρίσκονται σε κρίσιμη καμπή σε μια κατάσταση οριακή. Άλλωστε το ίδιο αίσθημα διακατέχει και τους απλούς πολίτες του πλανήτη μας για την εποχή μας.
2. Υπάρχουν πολλά δεδομένα και πολύ περισσότερες ενδείξεις, που πότε συνιστούν και πότε εγκυμονούν μια πρωτόγνωρη, δομική και πολύμορφη κρίση. Μια κρίση που αφορά την οικονομία, τις οικονομικές σχέσεις, τις περιφερειακές και τις κοινωνικές ανισότητες, τον εθνικό προστατευτισμό των χωρών, τη συνοχή των συνασπισμών και την ενότητα των Οικονομικών Οργανισμών.
• Μια κρίση που αφορά την Ειρήνη και την Ύφεση, το Περιβάλλον, την Οικολογική Ισορροπία, τις μορφές της Ενέργειας και την Ποιότητα Ζωής.
Μια κρίση, που αφορά τον πολιτισμό, τις κοινωνικές σχέσεις, τους θεσμούς, τα μέσα επικοινωνίας, τις αξίες, τις ιδέες, την ηθική και τις σχέσεις των ανθρώπων και τέλος την ίδια τη ζωή.
Μια κρίση, που αφορά την πολιτική, τη φυσιογνωμία και τη λειτουργία των κομμάτων, το χαρακτήρα και τον προσανατολισμό των συνδικάτων και των συλλόγων, καθώς και το περιεχόμενο και τις μορφές των πολιτικών και των κοινωνικών αγώνων.
• Όλες αυτές οι επιγραμματικές επισημάνσεις, ανεξάρτητα αν συμφωνεί κανείς ή όχι, μαρτυρούν, ότι έχουμε να κάνουμε με μια παρατεταμένη «ασταθή» ισορροπία του σύγχρονου κόσμου. Έχουμε να κάνουμε με έναν ακήρυκτο αλλά ειρηνικό «πόλεμο», που κατά κάποιο τρόπο ξεπερνά τα σύνορα των εθνών. Έναν «πόλεμο» που συμπαρασύρει τους πάντες και διαπερνά όλο το «οικονομικό, κοινωνικό και ανθρώπινο γίγνεσθαι», από την παραγωγή, τη διανομή και την κατανάλωση αγαθών μέχρι την απασχόληση, τη μόρφωση, την πληροφόρηση, τον ελεύθερο χρόνο και τον πολιτισμό.
3. Όλα τα σημάδια δείχνουν, ότι όλα αυτά αποτελούν τα επιφαινόμενα μιας γιγάντιας μεταλλαγής στην οικονομική δομή, στις κοινωνικές διατάξεις και σχέσεις, στις κάθε λογής ανισότητες, στις μορφές επικοινωνίας και κυρίως στο διεθνή καταμερισμό εργασίας με την πυραμίδα των Εθνών. Αυτή η γιγαντιαία μεταλλαγή προκαλείται με τις, πράγματι, εκρηκτικές εξελίξεις των νέων Τεχνολογικών Επαναστάσεων.
• Ίσως αυτό που ζούμε και παρατηρούμε, που διαβάζουμε και αγωνιούμε, να μην είναι τίποτα άλλο παρά, όπως ισχυρίζονται ορισμένοι, το «Τρίτο Κύμα» του πολιτισμού μας. Μέχρι σήμερα στην ιστορία και την εξέλιξη της ανθρωπότητας έχει καταγραφεί το «πρώτο κύμα πολιτισμού» που έχει συνδεθεί άρρηκτα με την αργόσυρτη Αγροτική Επανάσταση και το «δεύτερο κύμα πολιτισμού», που έχει σηματοδοτηθεί με τη Βιομηχανική Επανάσταση.
• Το «Τρίτο Κύμα» που αρχίζει βαθμιαία να εμφανίζεται και να επιβάλλει, σε όλους τους τομείς, μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα ορατές αλλά απίστευτες αλλαγές παντού.
Οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε μια κατάσταση και να συνυπάρξουμε με μια τρομακτική αλήθεια, όπως πολύ εύστοχα έχει κατά καιρούς γραφτεί.
• Το 1987 δεν είναι απλώς «87 πολυτάραχα χρόνια μετά το 1900» ή μια συνηθισμένη χρονιά με κάποια απόσταση από την αρχή της Βιομηχανικής Επανάστασης.
Τώρα αρχίζει μια αντίστροφη μέτρηση. Το 1987 απέχει μόλις 13 χρόνια από το «σωτήριον έτος», το 2000, που συμβολικά συμπυκνώνει τις ασύλληπτες και πρωτόγνωρες ταχύτητες κοσμογονικών αλλαγών σε όλο τον πλανήτη και σε όλες τις πτυχές της ζωής.
4. Μετά από όλες αυτές τις περιγραφές προκύπτουν κάποια θεμελιακά ερωτήματα, σχετικά με τη χρήση και την πλατιά εφαρμογή των νέων τεχνολογιών.
Πολύ συνοπτικά παραθέτουμε ορισμένα από αυτά τα βασικά ερωτήματα.
Ποιες πρωτόγνωρες αλλαγές θα προκύψουν στις αναφορές και στη διάταξη των κοινωνικών και των πολιτικών δυνάμεων, στην ταξική σύνθεση στις κοινωνίες του «ώριμου» καπιταλισμού, στις χώρες του «υπαρκτού Σοσιαλισμού», στις κοινωνίες των αναπτυσσόμενων και περιφερειακών χωρών, στις κοινωνίες του Τρίτου Κόσμου;
Ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις στην οικονομία και στις δομές της παραγωγής, στους χώρους, στους όρους και στους χρόνους εργασίας και ποια θα είναι η κυρίαρχη μορφή στην οργάνωση της εργασίας;
Σε ένα μεταβατικό διάστημα, με μη προβλεπτή διάρκεια, η κρίση της απασχόλησης και της υπο-απασχόλησης θα καθιερώσουν ένα νέο τύπο κοινωνίας, της κοινωνίας των 2/3 με το 1/3 να ζει σε συνθήκες ανεργίας, υποβάθμισης, φτώχειας και περιθωρίου;
Θα γεφυρώσουν το χάσμα ανάμεσα στον παραγωγό και τον καταναλωτή, θα ξεπεραστεί η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην «ετερονομία» και την «αυτονομία» τόσο στην παραγωγή όσο και την κατανάλωση;
Θα προάγουν ένα ολοκληρωτικό ή ένα πιο δημοκρατικό σύστημα με την κυριαρχία του κομπιούτερ στη γνώση, στη σκέψη και τη δημιουργία;
Αν υποκαταστήσουν τη διαδικασία της μόρφωσης και της εκπαίδευσης θα ολοκληρώνει και θα διευρύνει τη μόρφωση ή θα οδηγεί σε ένα «ηλεκτρονικό αναλφαβητισμό»;
Θα αποξενώσουν ή θα συμφιλιώσουν τον άνθρωπο με την πολιτιστική δημιουργία και το πολιτιστικό γεγονός;
Θα απομονώσουν ακόμα περισσότερο τα άτομα, προσδίδοντας τη φαινομενική αυτάρκεια του υπολογιστή και τη σιγουριά του «ηλεκτρονικού σπιτιού»;
Θα δημιουργήσουν νέο σύστημα ενέργειας και θα επιβάλλει νέα οικολογική ισορροπία και νέα σχέση με το περιβάλλον;
Η «ηλεκτρονική Δημοκρατία» θα εμπλουτίσει ή θα παραμερίσει τους δημοκρατικούς, κοινοτικούς και συμμετοχικούς θεσμούς; Θα οδηγήσει τους πολίτες σε εφησυχασμό και λήθαργο ή σε αυτονομημένη προσωπική δράση;
Θα αναδείξει τον «πολύπλευρο άνθρωπο» μέσα από νέα πρότυπα, αξίες, ιδανικά και ευαισθησίες ή θα εκλογικεύσει την υπόσταση του απαθή, του «μονοδιάστατου» και παροπλισμένου ανθρώπου;
Ποιες αλλαγές θα επιφέρει στην ίδια την έννοια της πολιτικής, στους παλιούς «δυισμούς» των «δυαδικών» κοινωνιών, στη δομή, στη σύνθεση και τη λειτουργία των θεσμών της Δημοκρατίας των Κομμάτων, των συνδικάτων και των Κοινωνικών Οργανώσεων;
Ποιες επιπτώσεις θα επιφέρει στη στρατηγική, στα προγράμματα και τη δράση των προοδευτικών κομμάτων, εργατικών κινημάτων, των δυνάμεων της Αλλαγής και της λεγόμενης Αριστεράς μιας και κατ’ ανάγκη θα διαφοροποιούνται ριζικά τα μέχρι τώρα γνώριμα, ιστορικά υποκείμενα των κοινωνικών μετασχηματισμών;
5. Οι απαντήσεις σε αυτά τα θεμελιακά ερωτήματα, ερωτήματα που θέτουν αμείλικτα οι υπαρκτές νέες τεχνολογίες, δεν είναι εύκολες. Δεν είναι εύκολες κυρίως όταν θέλουν να είναι υπεύθυνες και ουσιαστικές πέρα από μεταφυσικούς εξορκισμούς, πέρα από φοβισμένες διαμαρτυρίες και πέρα από ανέξοδους αφηρημένους και ρητορικούς δικολαβισμούς.
Κανείς δεν μπορεί με σιγουριά να αποφανθεί αν η νέα τεχνολογική επανάσταση θα εμπλουτίσει και θα αναπτερώσει ή θα λεηλατήσει και θα καθηλώσει τη ζωή μας, την κοινωνία, την πολιτική και τον πολιτισμό μας. Κανείς δεν μπορεί να προδιαγράψει το μέλλον με Δημοκρατία και Ειρήνη ή με αυταρχισμό και πόλεμο.
Πολλά θα εξαρτηθούν –αλλά όχι όμως τα πάντα– από εκείνους τους φορείς, κρατικούς και μη, που κατέχουν για τις νέες τεχνολογίες τα μυστικά της κατασκευής καθώς και τους σκοπούς της μαζικής παραγωγής, της διάθεσης, και της μαζικής χρήσης τους.
Επίσης πολλά θα εξαρτηθούν από εκείνους τους φορείς, είτε σε εθνικό, είτε σε υπερεθνικό, είτε σε πολιτικό, είτε σε κοινωνικό επίπεδο, που θα απαντήσουν με μια ετοιμότητα. Μια ετοιμότητα, που θα διεκδικεί θετικές διασφαλίσεις στις επιδράσεις και στη σχέση ανάμεσα στις νέες τεχνολογίες και στην κοινωνία, τη δημοκρατία, τον πολιτισμό και τον άνθρωπο.
Χωρίς αμφιβολία διαφαίνεται, ότι τα προγράμματα της έρευνας και της παραγωγής και της διάδοσης των νέων τεχνολογιών καθώς και ο προσανατολισμός κι ο τρόπος της χρήσης αποτελούν ένα καινούριο, σύγχρονο και πρωτόγνωρο πεδίο πάλης και διεκδίκησης.
Ένα πεδίο πάλης και διεκδίκησης ανάμεσα στα έθνη και τους συνασπισμούς, ανάμεσα στις αντιδραστικές και τις συντηρητικές δυνάμεις και τις δημοκρατικές προοδευτικές δυνάμεις. Ένα νέο πεδίο αντιπαράθεσης ανάμεσα στα συμφέροντα του στρατιωτικο – βιομηχανικού κατεστημένου και στις δυνάμεις της προόδου και της Ειρήνης. Ένα πεδίο αγώνα για αυτονομία και ανεξαρτησία ανάμεσα στις μητροπόλεις – «παραγωγούς» και στις περιφερειακές χώρες «καταναλωτές».
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΟΥ 1992 ΚΑΙ ΤΟΥ 2000
6. Είναι αλήθεια ότι από τώρα ως το 2000, με ενδιάμεσο σταθμό το 1992, κρίνεται η εξέλιξη της κοινωνίας μας και το μέλλον της χώρας μας;
Ποια πρέπει να είναι η απάντηση της Ελλάδας;
Δεν χωράει καμιά αμφιβολία, ότι μπροστά μας έχουμε δύο χρονικά ορόσημα.
Το πραγματικό ορόσημο είναι το 1992, γιατί θα έχει αποφασιστική επίδραση για τη χώρα μας μια και πρόκειται για την αφετηρία της ενοποίησης της αγοράς της ΕΟΚ με άμεσο στόχο την «Ευρώπη δίχως σύνορα».
Το άλλο ορόσημο είναι το 2000, που έχει περισσότερο συμβολική σημασία αλλά πάντα υπενθυμίζει τις ανάγκες, τις απαιτήσεις και τις προοπτικές μας για το ορατό μέλλον.
7. Αυτά τα δύο ορόσημα μέσα στο χρόνο οφείλουν να μας αναγκάσουν να σκεφτούμε και να σχεδιάσουμε να δράσουμε και να δημιουργήσουμε. Είμαστε υποχρεωμένοι να θέσουμε τα βασανιστικά ερωτήματα.
Ποια θα είναι η θέση της Ελλάδας στο Διεθνή Καταμερισμό Εργασίας και ποιό θα είναι το παραγωγικό οικονομικό κοινωνικό μοντέλο της;
Πώς θα εξελιχτεί μέσα σ’ αυτή την περίοδο, τι μεταλλάξεις θα υποστεί και ποιες προκλήσεις θα αντιμετωπίσει σ’ όλους τους τομείς της Οικονομίας, της Κοινωνίας, του Κράτους και της Εκπαίδευσης;
Ποια θα είναι η οικονομική της δομή και ποια η προσαρμογή της στις νέες τεχνολογίες;
Ποια θα είναι η αναφορά των πολιτικών και των κοινωνικών δυνάμεων καθώς και η εξέλιξη των θεσμών;
Ποια θα είναι τα όρια και οι δυνατότητες για την άσκηση μιας αυτοδύναμης και ανεξάρτητης πολιτικής;
Πώς μπορεί να κλιμακωθεί η υπαρκτή απειλή της Τουρκίας τόσο εναντίον του Ελληνισμού στην Κύπρο όσο και εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας στο Αιγαίο;
Ποια θα είναι η κλιμακούμενη Ειρηνική και Εθνικο-αμυντική μας στρατηγική για την υπεράσπιση του Ελληνισμού και την προάσπιση της Ελλάδας;
8. Το ΠΑΣΟΚ έχει πλήρη συναίσθηση των ευθυνών του. Έχει θέσει τέτοιους προβληματισμούς και ερωτήματα και αναλύσεις πολύ πριν. Απλώς θυμίζω τις θέσεις του Συνεδρίου μας. Επίσης έχει προωθήσει επεξεργασίες για μια ιεραρχημένη απάντηση τόσο στο πεδίο του προγραμματισμού όσο και στο πεδίο των πολιτικών αποφάσεων και παρεμβάσεων.
Επίσης με σαφήνεια είχα διατυπώσει παρόμοιους και πιο έντονους προβληματισμούς στη Βουλή κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού αλλά και άλλοτε.
• Παραθέτω σήμερα μια μικρή παραπομπή από την ομιλία μου στη Βουλή στις 18/12/1986.
«Το 1992 είναι ένας κρίσιμος χρόνος. Δεν ξέρω τότε πως θα σκέπτεται η Κυβέρνηση, η Βουλή, είναι αρκετά χρόνια από σήμερα.
Αλλά ένα είναι βέβαιο. Εάν πέσουν όλα τα εμπόδια, δημοσιονομικά και γραφειοκρατικά, διοικητικά και ενοποιηθεί πράγματι η ευρωπαϊκή αγορά, όπως είναι ο στόχος τότε ή θα έχει μπει η Κοινότητα στο κλίμα ευθύνης, συνυπευθυνότητας για όλες τις 12 χώρες που την αποτελούν ή οι αντιφάσεις και οι αντιθέσεις θα οδηγήσουν σε διάσπαση.
Υπάρχουν, με άλλα λόγια, μπροστά μας κάπου 6 χρόνια στα οποία και εμείς πρέπει να δώσουμε τη μάχη του εκσυγχρονισμού και της αφομοίωσης της νέας τεχνολογίας.
Παίζετε, κυριολεκτικά, η τύχη της χώρας μας, σε αυτά τα χρόνια».
9. Πιστεύω, ότι μπορούμε να επέμβουμε στη συγκυρία και να πετύχουμε θετικά και ευνοϊκά αποτελέσματα.
Όλες οι πολιτικές και όλες οι κοινωνικές δυνάμεις και κυρίως οι ηγεσίες τους δοκιμάζονται, αξιολογούνται, κρίνονται και καταγράφονται. Όλοι μας έχουμε ευθύνη απέναντι στον τόπο, στο λαό, στην ιστορία, στις νέες γενιές των Ελλήνων. Δεν ωφελεί κανέναν να κρύβεται πίσω από το δάχτυλο, όχι μόνο γιατί μοιάζει αστείος αλλά και γιατί δεν έχουμε τον καιρό να περιμένουμε.
Είναι η ώρα να πούμε κάποιες αναντίρρητες αλήθειες και να συμφωνήσουμε. Μπροστά στην κοσμογονία, του 1992 και του 2000 όλα μοιάζουν μικρά και εφήμερα. Μπροστά στις αμετάθετες προκλήσεις και απαιτήσεις του 1992 και του 2000 κάθε τι, που είναι παλιό αναχρονιστικό και αναντίστοιχο με αυτές τις αδήριτες αναγκαιότητες, πρέπει να αλλάξει. Να αλλάξει ριζικά και άμεσα. Ένας ορισμένος τύπος πολιτικής και κοινωνικής διαπάλης, ένας συγκεκριμένος τύπος οικονομικού προγραμματισμού, ένας συνηθισμένος τύπος σκέψης, διαλόγου και δράσης έχει συμπληρώσει τα χρόνια του και έχει κλείσει τον κύκλο του.
Δεν έχουμε την πολυτέλεια για σπατάλη χρόνου, λόγων και δυνάμεων, για ανούσιες αντιπαραθέσεις και αφηρημένες συγκρίσεις και πολωτικές επικλήσεις με το παρελθόν. Οφείλουμε να καταλάβουμε ότι το μέλλον έχει ανοίξει, χωρίς βέβαια να μας ρωτήσει, ένα λογαριασμό για το Έθνος, για την κοινωνία, για όλους τους πολιτικούς σχηματισμούς, για όλους τους κοινωνικούς και παραγωγικούς φορείς, για όλους τους συλλογικούς κοινωνικούς φορείς, για όλους τους Μικρομεσαίους και Ελεύθερους Επαγγελματίες, για όλους τους Μη Προνομιούχους, για όλους τους Αγρότες, για όλους τους Επιστήμονες, για όλους τους εργαζομένους, για όλους τους πολίτες.
Αυτό το λογαριασμό θα τον ξοφλήσουμε όλοι μας χωρίς καμιά δυνατότητα υπεκφυγής και άρνησης.
Όλα αυτά απαιτούν μέσα από τις δεδομένες διαφορές και αντιθέσεις μας, να δώσουμε οι πάντες με επίγνωση των ευθυνών μας τιτάνιες μάχες για το παρόν και το μέλλον και να μην καταφεύγουμε στις εύκολες σκιαμαχίες για το παρελθόν.
Είναι κοινή ομολογία και κοινή θέληση, ότι το υπαρκτό επιθετικό και σφριγηλό πνεύμα των πολιτών του τόπου μας δεν αρκεί για τις δύσκολες περιστάσεις.
Χρειάζονται ριζικές τομές, για να τελειώσει ο εφησυχασμός και η μοιρολατρεία και για να μπει η Ελλάδα και ο Ελληνισμός σε μια τροχιά ανάτασης, συσπείρωσης και δημιουργίας. Απαιτείται να αφυπνιστούμε και να αγωνιστούμε για όλα τα θέματα.
10. Είμαστε υποχρεωμένοι μέσα από το διάλογο και τις διαφορές, να βρούμε κοινούς τόπους και κοινές προσεγγίσεις, να διαμορφώσουμε ένα εμπνευσμένο πρόγραμμα, που θα στηρίζεται σε πραγματικές θελήσεις, συγκαταθέσεις και συνειδήσεις.
Έχουμε και την ανάγκη και την επιθυμία και την υποχρέωση να επιβιώσουμε μέσα σε πρωτόγνωρες συνθήκες. Να πιστέψουμε και να εργαστούμε φιλότιμα για ένα πρόγραμμα με φιλόδοξους αλλά και με ρεαλιστικούς στόχους, τόσο για το 1992 όσο και για το 2000.
Οι στιγμές για τον τόπο μας είναι κρισιμότατες και χρειάζεται να δώσουμε αγώνες και να μεγαλουργήσουμε μια φορά σε περίοδο ειρήνης μιας και ιστορικά τα «θαύματα» του Ελληνισμού, συνδέονται κυρίως με τα πεδία των μαχών.
Να λοιπόν μια πρόκληση για να δώσουμε εξετάσεις και να πετύχουμε ένα «ειρηνικό θαύμα» του Ελληνισμού αντίστοιχο με εκείνα της Επανάστασης του 1821, των αγώνων της Εθνικής Ολοκλήρωσης, της Εποποιίας του ’40, της Καθολικής Αντίστασης και του Εθνικο-απελευθερωτικού Λαϊκού Αγώνα στην Κατοχή.
Ας αναμετρηθούμε λοιπόν ως νέοι Έλληνες και Πατριώτες με αυτό το παρελθόν και ας είμαστε σίγουροι για το «ειρηνικό θαύμα» του 2000. Μην περιμένουμε να μας χαριστεί τίποτα γιατί τα πάντα κατακτιούνται με αγώνες και με θυσίες, με προοπτικές και ελπίδα.
Το σχέδιο για το 1992 και 2000, ως ολοκληρωμένη απάντηση του Ελληνισμού, οφείλει να είναι ένα κατευθυντήριο πλαίσιο που θα ωθεί τη χώρα και την κοινωνία μας σε μια συντεταγμένη κίνηση.
Αυτό το σχέδιο οφείλει να προκαλεί το ενδιαφέρον και την αφύπνιση όλων των πολιτικών και των κοινωνικών δυνάμεων και απαιτεί τη δημιουργική συμβολή τους.
Αυτό το σχέδιο οφείλει να περιέχει συγκεκριμένους, ορατούς και ενδιάμεσους στόχους καθώς και στόχους στρατηγικής προοπτικής για τον Ελληνισμό και την Ελλάδα, για την οικονομία, την τεχνολογία και την κοινωνία, για την ανάπτυξη, το περιβάλλον, την οικολογία και τον πολιτισμό, για τους θεσμούς του κοινωνικού κράτους, για τους θεσμούς της λαϊκής κυριαρχίας και της λαϊκής συμμετοχής και του κοινωνικού ελέγχου, για την εκπαίδευση και τα μαζικά μέσα επικοινωνίας.
11. Προκύπτουν δύο εύλογα ερωτήματα. Αυτό το σχέδιο Πώς διαμορφώνεται και Πώς προωθείται και από Ποιούς;
Ας μην έχουμε αυταπάτες. Η Εθνική Λαϊκή Ενότητα ως πλαίσιο αναφοράς για τη δημιουργία ενός ζωτικού Εθνικού κεκτημένου και ως διαρκής πρόσκληση και πρόκληση αφορά όλες τις πατριωτικές, δημοκρατικές, πολιτικές δυνάμεις χωρίς αποκλεισμούς και αφορισμούς. Πρόκειται για μια Ηράκλεια προσπάθεια, που προϋποθέτει μια ανοιχτή διαδικασία και μια καινούρια πολιτική κουλτούρα από όλα τα Κόμματα και όλους τους Φορείς της κοινωνίας μας.
Είναι αυτονόητο, ότι η διαμόρφωση και η προώθηση του ζωτικού Εθνικού κεκτημένου στηρίζεται σε ένα θεσμοθετημένο και ουσιαστικό διάλογο, σε αποτελεσματικές μορφές πρωτοβουλιών και πράξης και σε ένα πλαίσιο συναινέσεων.
Αυτό το σχέδιο ποιους αφορά και σε ποιους απευθύνεται;
Αφορά όχι μόνο την Ελλάδα ως κράτος αλλά και την Ελλάδα ως Έθνος.
Αφορά όλο τον Ελληνισμό γιατί σε όλες τις μάχες επιβίωσης οι Έλληνες της διασποράς ήταν και είναι παρόντες.
Απευθύνεται, ως πρόταση και ως πρόκληση προς όλες τις πολιτικές και τις κοινωνικές δυνάμεις, προς όλους τους πολίτες χωρίς αποκλεισμούς.
Αυτή η πρόταση δεν είναι ανεδαφική. Μπορεί και πρέπει με επιμονή κι υπομονή να προχωρήσει. Να προχωρήσει με δεδομένες τις διαφορές και τις συγκρούσεις ανάμεσα στις πολιτικές και τις κοινωνικές δυνάμεις μιας και επιζητεί να οικοδομήσει τις αναγκαίες μίνιμουμ συγκλίσεις και μίνιμουμ κοινές στάσεις πάνω στη διαλεχτική σύνθεση των αντιθέσεων.
Με αυτές τις παραδοχές, τις προτροπές και τους απλούς συλλογισμούς το ΠΑΣΟΚ, τόσο η κυβέρνηση όσο και το κίνημα, ως μαχόμενη πολιτική και ιδεολογική έκφραση ενός κυρίαρχου και δυναμικού και σύγχρονου κοινωνικού ρεύματος αναλαμβάνει την ευθύνη των πρώτων πρωτοβουλιών.
12. Πρωταρχική προϋπόθεση είναι η επεξεργασία ενός καινούριου και αξιόπιστου πλαισίου αναφοράς, διαλόγου, σχέσεων και εμπιστοσύνης με όλες τις πολιτικές και τις κοινωνικές δυνάμεις. Άλλη προϋπόθεση είναι να καταστεί σαφές ότι κάθε κόμμα διατηρεί την αυτοτέλεια, την ιδιαιτερότητα και τις δικές του θέσεις. Ταυτόχρονα όμως οφείλει να επιδιώκει, σύμφωνα με τα λόγια και τις διακηρύξεις του, με πράξεις να δίνει κάθε φορά συγκεκριμένη υπόσταση στις απαραίτητες minimum συναινέσεις στα μικρά και τα μεγάλα θέματα.
• Αυτές οι πρωτοβουλίες, ως ουσιαστικά στοιχεία μιας προωθημένης αντίληψης για την ανάγκη και τη δυνατότητα συγκεκριμένων συγκλίσεων και συνθέσεων κάποιων πολιτικών θέσεων διαφορετικών δυνάμεων, έχουν μια δυναμική προέκταση και στο παρόν και στο μέλλον.
Ανοίγουμε, με σταθερό και συστηματικό τρόπο, μια νέα φάση της πολιτικής και της κοινωνικής ζωής, που θα κριθεί κυρίως από την ωριμότητα, τη συνείδηση και την ετοιμότητα των άλλων δυνάμεων.
Ανοίγουμε ένα καινούριο κεφάλαιο με μοναδικό ορίζοντα τις ανάγκες του σήμερα και τις απαιτήσεις του αύριο, χωρίς μικροκομματικούς υπολογισμούς και σκοπιμότητες.
Ανοίγουμε και δοκιμάζουμε μια νέα φάση στην πολιτική και την κοινωνική ζωή με πλήρη συναίσθηση, ότι έτσι αρχίζει να σηματοδοτείται μελλοντικά μια διαφορετική θεώρηση της στρατηγικής μας και μια εναλλακτική θεώρηση της αυτοδύναμης προγραμματικής μας πρότασης.
• Αυτές οι πρωτοβουλίες μας αποτελούν μία θεσμική καινοτομία και ένα πολιτικό άνοιγμα, που συνιστά μια πρόκληση προς όλους τόσο ως προς το ΠΑΣΟΚ όσο και ως προς τα άλλα Κόμματα και τους Κοινωνικούς φορείς.
Η απάντηση, που θα δώσει ο κάθε πολιτικός σχηματισμός και ο κάθε κοινωνικός φορέας μοιραία θα αποκαλύψει τις πραγματικές του διαθέσεις και τις μέχρι τώρα συγκεκαλυμμένες στρατηγικές του θεωρήσεις.
Καιρός λοιπόν για μια ουσιαστική εκκίνηση, που θα αποκαλύψει και θα δοκιμάσει την ευελιξία των στρατηγικών προτάσεων και τον πλούτο της πολιτικής κουλτούρας όλων μας.
Το ανάρτησα από http://www.tanea.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου